Detransitie, baby van Torrey Peters (1982) heeft veel van een ouderwetse romantische (zeden)komedie. Er is een driehoeksverhouding tussen tamelijk neurotische types, die de nodige bagage uit het verleden meetorsen. En er is een ongeplande zwangerschap om de boel er nog wat gecompliceerder op te maken. Conventionele ingrediënten genoeg.

Wat níét zo conventioneel is, wordt aardig samengevat in een korte monoloog van een van de hoofdpersonages, de scherp getongde Reese: "Ja, ga die andere vrouw, Katrina, maar vragen om haar ongeboren kind te delen met een trans vrouw. Ik durf er donder op te zeggen dat ze je zal vermoorden, waarvoor ik een deel van de eer zal opeisen zonder een gevangenisstraf te riskeren. Als je over een week nog in leven bent kijken we verder."

In verwachting

De aangesprokene is Reese' ex Ames, die ooit Amy heette, maar na hun breuk het proces dat hem tot een trans vrouw maakte terugdraaide. Nadien kreeg hij een relatie met zijn meerdere op het New Yorkse reclamebureau waar hij werkt, de recent gescheiden Katrina. En wanneer die in verwachting blijkt, vertelt Ames haar niet alleen voor het eerst over zijn verleden, hij doet dus ook bovenstaand voorstel. Deels uit een soort gender(rol)paniek (ouder wil hij best worden, maar het binair-mannelijke vaderschap is angstzweetmateriaal), deels omdat hij weet hoe wanhopig graag Reese moeder wilde worden.

De vraag of dat drieoudergezin er komt, is het plotmotortje dat Detransitie, baby aandrijft. Maar er speelt in bijna 450 smakelijke pagina's veel meer.

Zo zijn er flashbacks naar de relatie tussen Reese en Amy, en het stranden daarvan. We volgen hoe Reese verstrikt raakte in een zelfdestructieve affaire met een getrouwde bullebak, 'haar cowboy'. En ondertussen laat Peters, zelf een trans vrouw, je kennismaken met tal van aspecten van het bestaan, van het gevecht om (zelf)acceptatie en het begeleiden van recentelijk uit de kast gekomen 'trans baby's' tot trans porno en de ins en outs van de 'autogynaefilie'.

Het resultaat leest mede dankzij de zwartkomische sitcomdialogen een beetje als een literaire trans versie van Sex and the City, een serie waarnaar Peters meermaals verwijst. Maar dan net wat scherper en gedurfder, en vol levensecht gemankeerde personages in wie de lezer zich ongeacht genderidentiteit moeiteloos zal inleven.

Roman die zich afspeelt in transgenderkringen in New York. Transvrouw Reese is slecht in alleen zijn, ze heeft een zelfdestructieve voorkeur voor getrouwde mannen. Vroeger had zij een relatie met Amy (voorheen Ames) die echter een de-transitie heeft ondergaan (weer terugkeren naar het geslacht waarmee je geboren bent) en weer Ames is. Ames heeft nu een relatie met cisvrouw Katrina, die aanvankelijk niets afweet van Ames’ trans vrouw-periode. Zij wordt zwanger maar Ames durft het niet goed aan. Hij vraagt zijn ex Reese (die een sterke moederschapswens heeft) om co-moeder te worden van Katrina’s en zijn kind. Goed geschreven, krachtige, baan- en taboe-brekende roman die zich afspeelt in het transgendermilieu, voor velen toch nog vaak onbekend terrein. Met drie goed uitgewerkte en overtuigende hoofdpersonen. Universele thema’s als liefde, seks, relaties, ouderschap en kinderwens vloeien mooi en onnadrukkelijk samen met de meer specifieke issues uit de transgenderwereld die aan de orde komen. Debuutroman van transvrouw Torrey Peters, kreeg veel aandacht in de Engelstalige media. Stond op de longlist voor The Women’s Prize for Fiction, is een Marie Claire Book Club Pick en een New York Times Editors’ Choice.